واقعا برخی از تغییرات مرتبط با افزایش سن مانند ظهور چین‌و‌چروک‌های پوست، سفید شدن موها و تغییرات در سیستم اسکلتی-عضلانی، غیر قابل اجتناب هستند. با این حال، محققان معتقد هستند که با انجام فعالیت بدنی منظم، ترک سیگار، داشتن یک رژیم غذایی سالم، کاهش وزن و غیره می‌توان تا حد زیادی سرعت تحلیل عضلات، استخوان‌ها و مفاصل را آهسته‌تر کرد.
در این مطلب قصد داریم ابتدا شما را علل و رابطه کهولت سن با دردهای مفاصل و عضلانی آشنا کنیم و سپس به راهکارهای موجود برای کاهش درد و تورم بپردازیم.
بیماری‌های عضلانی و استخوانی در افراد مسن
تقریبا می‌توان گفت که نیمی از افراد مسن بالای 75 سال دارای نوعی ناتوانی هستند که در اثر شرایط زیر رخ می‌دهند:
- آرتروز. شرایطی که غضروف داخل مفصل تحلیل می‌رود و باعث درد و سفتی آن می‌شود.
- نرمی استخوان. وضعیتی که به‌دلیل مشکلات متابولیسم ویتامین D، استخوان‌ها نرم می‌شوند.
- پوکی استخوان. استخوان‌ها تراکم خود را از دست می‌دهند و شکننده می‌شوند. در نتیجه احتمال شکستگی بیشتر می‌شود.
- آرتریت روماتوئید. در این شرایط بیمار با التهاب مفاصل و درد ناشی از آن مواجه می‌شود.
قابل ذکر است که هر یک از شرایط فوق می‌توانند بر عملکرد صحیح عضلات مرتبط تأثیر بگذارند و باعث ضعف و درد عضلانی شوند.
علل تغییرات مرتبط با افزایش سن در عضلات
با افزایش سن، عضلات حجم و قدرت خود را از دست می‌دهند که می‌تواند به بروز خستگی، ضعف و کاهش تحمل بدن هنگام ورزش کمک کند. معمولا این مسئله به عوامل متعددی مانند موارد زیر بستگی دارد:
- کاهش تعداد و اندازه فیبرهای عضلانی
- کاهش سرعت جایگزین شدن سلول‌های بافت عضلانی و در نتیجه ظهور یک بافت سخت و فیبری به‌جای بافت عضلانی اولیه
- تغییرات در سیستم عصبی که باعث کاهش توانایی انقباض عضلات می‌شود
با توجه به دلایل ذکر شده، واقعا رابطه کهولت سن با دردهای مفاصل و عضلانی تاحدی قابل انتظار است.
علل تغییرات مربوط به افزایش سن در استخوان‌ها
استخوان یک بافت زنده است که با افزایش سن، ساختار آن تغییر می‌کند. این مسئله معمولا منجر به از بین رفتن بافت استخوانی و ضعیف شدن آن می‌شود. در این شرایط، افراد مسن در معرض خطر شکستگی ناشی از یک ضربه یا افتادن ناگهانی قرار می‌گیرند. از دلایل موثر در کاهش تراکم استخوان‌ها با افزایش سن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سبک زندگی غیر فعال
- تغییرات هورمونی. در زنان، یائسگی باعث از بین رفتن مواد معدنی در بافت استخوانی می‌شود. در مردان، کاهش تدریجی هورمون‌های جنسی منجر به ایجاد پوکی استخوان می‌شود.
- کاهش تدریجی کلسیم و سایر مواد معدنی در بافت استخوان
علل تغییرات مفصلی در افراد مسن
بهتر است بدانید که در یک مفصل، استخوان‌ها به طور مستقیم با یکدیگر در تماس نیستند. آن‌ها توسط غضروفی که مفاصل شما را می‌پوشاند (غضروف مفصلی)، غشاهای سینوویال در اطراف مفصل و یک مایع روان‌کننده در داخل مفاصل (مایع سینوویال) محافظت می‌شوند.
با افزایش سن مقدار مایع روان‌کننده داخل مفاصل کاهش می‌یابد و غضروف نازک‌تر می‌شود. رباط‌ها نیز تمایل به کوتاه شدن دارند و به‌همین‌دلیل مقداری انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهند. همه این عوامل در سفت شدن مفاصل در افراد مسن موثر هستند. بنابراین، رابطه کهولت سن با دردهای مفاصل و عضلانی بی‌دلیل نیست.
ازآنجایی‌که غیر فعال بودن باعث انقباض و سفت شدن غضروف و کاهش تحرک مفصل می‌شود، سعی کنید برای کنترل رابطه کهولت سن با دردهای مفاصل و عضلانی، یک برنامه ورزشی منظم داشته باشید. طبق تحقیقات، حداقل نیمی از تغییرات مرتبط با افزایش سن در عضلات، استخوان‌ها و مفاصل ناشی از عدم استفاده از آن‌ها در اثر بی‌تحرکی است.
نحوه صحیح درمان مشکلات اسکلتی-عضلانی در افراد مسن
بنابراین، رابطه کهولت سن با دردهای مفاصل و عضلانی را نمی‌توان نادیده گرفت. قبل از شروع هرگونه فعالیت بدنی برای رفع مشکلات عضلانی به پزشک خود مراجعه کنید. اگر برای مدت طولانی ورزش نکرده‌اید و یک بیماری مزمن (مانند آرتریت) دارید، مشورت با یک پزشک، فیزیوتراپیست یا فیزیولوژیست ورزشی می‌تواند به تنظیم یک برنامه ورزشی مناسب و ایمن کمک کند.
اگر از پوکی استخوان رنج می‌برید، ممکن است به شما توصیه شود که کلسیم بیشتری مصرف کنید. گاهی اوقات برای درمان پوکی استخوان نیاز به مصرف داروهای محرک افزایش تراکم استخوان است. در مورد بیماری‌های مفصلی نیز در موارد شدید نیاز به مصرف داروهای کورتونی است. پزشک در مواردی مانند شکستگی استخوان به‌خصوص استخوان لگن یا تخریب مفاصل به‌خصوص مفصل زانو، ممکن است دستور جراحی دهد.
سخن آخر
با توجه به رابطه کهولت سن با دردهای مفاصل و عضلانی، پیشنهاد می‌کنیم به‌محض بروز دردهای خفیف در هر ناحیه‌ای از بدن، حتما به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید. این مسئله در کاهش سرعت پیشرفت انواع بیماری اسکلتی-عضلانی بسیار موثر است. در عین حال شروع یک سبک زندگی سالم به همراه ماساژدرمانی و طب سوزنی نیز می‌تواند به شما در کاهش درد کمک کند.
منابع:
https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/ageing-muscles-bones-and-joints
https://www.webmd.com/osteoarthritis/features/joint-pain-management-age
